Czym jest bezpieczeństwo psychologiczne w pracy?

Opublikowano: 2023-04-06

Osoby, które czują się psychologicznie bezpiecznie w miejscu pracy, są bardziej skłonne do dzielenia się swoimi pomysłami i doświadczeniami

Psychological Safety, czyli psychologiczne bezpieczeństwo, to pojęcie, które w ostatnich latach zyskało znaczącą uwagę, zwłaszcza w miejscu pracy. Odnosi się do przekonania, że można się wyrażać bez obawy przed negatywnymi konsekwencjami, takimi jak upokorzenie czy kara. Innymi słowy, psychologiczne bezpieczeństwo oznacza poczucie komfortu w byciu wrażliwym wobec innych.

Psychological Safety jest bardzo ważne dla tworzenia pozytywnego i produktywnego środowiska pracy. To przede wszystkim poczucie, że można bezpiecznie wyrażać swoje myśli, emocje, bez ryzyka poniesienia negatywnych konsekwencji. Osoby, które czują się psychologicznie bezpiecznie, są bardziej skłonne do dzielenia się swoimi pomysłami i doświadczeniami. Z kolei te działania prowadzą do zwiększenia zaangażowania pracowników i poprawy efektywności w pracy.

Zastosowanie w organizacji.

Zastosowanie Psychological Safety w organizacji może przynieść wiele korzyści. Przede wszystkim, pozwala to na odkrywanie nowych pomysłów i sposobów rozwiązania problemów, co może prowadzić do innowacyjnych projektów i zwiększenia konkurencyjności firmy. Dodatkowo przyczynia się do redukcji stresu i poprawy klimatu pracy.

Aby osiągnąć psychologiczne bezpieczeństwo w organizacji, potrzebna jest przede wszystkim odpowiednia kultura organizacyjna. Pracownicy muszą mieć poczucie, że ich opinie są cenne i doceniane, a wszelkie sugestie i uwagi są traktowane z szacunkiem. Warto również zwrócić uwagę na komunikację wewnątrz organizacji, która powinna być jasna i przejrzysta. Pracownicy powinni być informowani o celach i strategii firmy, co pozwoli im lepiej zrozumieć swoją rolę i przyczynić się do osiągnięcia wspólnych celów.

Środowisko pracy i innowacyjność.

Wpływ Psychological Safety na środowisko pracy i innowacyjność bardzo dobrze obrazuje przeanalizowanie jej na dwóch wymiarach: zależności pomiędzy bezpieczeństwem psychologicznym a motywacją i poczuciem odpowiedzialności.

  • Strefa apatii. Środowisko pracy, gdzie zarówno poczucie bezpieczeństwa, jak i motywacja są niskie. Pracownicy nie chcą się rozwijać, źle się czują w organizacji i wypatrują zmiany.
  • Strefa lęku. To miejsce, gdzie zakres odpowiedzialności jest duży poczucie bezpieczeństwa zaś bardzo niewielkie w takich zespołach założone cele są osiągane. Jest to jednak najczęściej efekt krótkotrwały.
  • Strefa komfortu. Tu znajdują się organizacje, w których ludzie lubią ze sobą pracować. Niestety, innowacyjność i wyniki pozostawiają wiele do życzenia.
  • Strefa rozwoju. Współpraca jest tu oparta na wzajemnym zaufaniu, a przez to efektywna ludzie nie boją się podejmować ryzyka czy zwiększać odpowiedzialność, co przekłada się na efekty.

Co zatem charakteryzuje najkorzystniejsze środowisko pracy?

  • pracownicy nie boją się podejmować ryzyka,
  • pomyłki i zagrożenia są szybko sygnalizowane,
  • jest miejsce na kreatywność,
  • ludzie są naprawdę przywiązani do swojego zespołu i pracodawcy.

Jakie kroki możesz podjąć, żeby zwiększyć bezpieczeństwo psychologiczne w swojej organizacji?

Podejmujcie wspólnie decyzje.

Włączenie członków zespołów w podejmowanie decyzji zwiększa ich poczucie sprawstwa i zaufania do przełożonego oraz do siebie nawzajem. Dodatkowo, zaangażowanie większej liczby osób w decyzje, to również większa liczba perspektyw w związku z danym zagadnieniem i mniejsze prawdopodobieństwo pomyłki.

Stwórz atmosferę feedbacku.

Stworzenie atmosfery, w której informacja zwrotna jest nie tylko przyjmowana pozytywnie, ale nawet oczekiwana od kolegów i koleżanek, jest fundamentem Psychological Safety w organizacji. Otwarcie na feedback, szczególnie ten płynący od pracowników do przełożonego, może wymagać wsparcia liderów przez zespół HR. Zdecydowanie jest to jednak praca, która zaprocentuje.

Zapewnij zespołowi możliwość spędzenia czasu razem.

Budowanie zaufania to proces, nie jednorazowa czynność. Aby poszczególni członkowie zespołu zaufali sobie, a w związku z tym otworzyli się na wyrażanie swojego zdania oraz przyjmowanie feedbacku od innych, muszą mieć możliwość dobrze się poznać, zarówno w sferze zawodowej, jak i bardziej prywatnie. Chodzi tutaj nie tylko o wyjścia integracyjne, ale również stwarzanie okazji do spotkań w trakcie pracy, takich jak podsumowanie zakończonych projektów czy ustalanie planu działania na najbliższy tydzień, poprzedzone lub zakończone wspólnym rytuałem, np. śniadaniem. Mogą to być także tzw. water cooler talks, spotkania szczególnie praktykowane podczas pracy zdalnej, kiedy zespół spotyka się, by poplotkować na tematy niezwiązane z pracą.

Daj ludziom odpowiedzialność.

Poczucie odpowiedzialności może zdziałać cuda. Członkowie zespołu, którzy wiedzą, że od nich i tylko od nich zależą poszczególne elementy całości wykonywanej pracy, patrzą szerzej na swoje zadania i identyfikują się z celami zespołu.

Słuchaj.

Słuchanie siebie nawzajem tworzy więzi i poczucie zrozumienia, a co się z tym wiąże, zaufania. W budowaniu poczuciu bezpieczeństwa chodzi o słuchanie aktywne, a przede wszystkim budowanie poczucia bycia wysłuchanym u pracowników. Przełożeni mogą osiągnąć to poprzez parafrazowanie czy odpowiednią postawę (chociażby przez poświęcenie uwagi pracownikowi bez sprawdzania w tym czasie telefonu lub maila, co niestety bywa częstą praktyką…).

Nie szukaj winnych szukaj rozwiązań.

Każdy popełnia błędy. W sytuacjach, kiedy sprawy nie idą zgodnie z planem, liderzy powinni skupić się na tym, jakie lekcje wyciągnąć z danej sytuacji i przeanalizować co do niej doprowadziło. Szukanie winnych na nic się nie przyda i spowoduje jedynie niepewność oraz niechęć do podejmowania inicjatywy.

Daj się poznać i zadbaj, by poznali się inni.

W tym miejscu chodzi przede wszystkim o zauważenie różnic w sposobach komunikowania się oraz zrozumienie, że każdy z nas inaczej odbiera otaczający świat. Ty nie możesz się skupić na pracy bez włączonego radia, a kolega z biurka obok potrzebuje do tego absolutnej ciszy. Taka błaha z pozoru sytuacja, bez umiejętnego zakomunikowania problemu, może naprawdę uprzykrzyć życie. Warto zatem promować otwartość w mówieniu o tym, co poszczególni członkowie zespołu lubią w sytuacjach zawodowych, a co sprawia im trudność, czy kłopot. Istotne jest poznanie wzajemnych stylów komunikowania się oraz uważność na specyficzne potrzeby współpracowników, ponieważ przekłada się to na efektywność całego zespołu.

Pokaż brak tolerancji dla negatywnych zachowań.

W pracy zdarza nam się spotykać się z nieprzyjemnymi sytuacjami, takimi jak traktowanie innych z góry, ocenianie, obgadywanie, obwinianie innych za niepowodzenia, czy zrzucanie na innych swoich obowiązków. Chcąc zadbać o poczucie bezpieczeństwa pracowników musimy pokazać, że wymienione zachowania nie będą tolerowane i wspierać w tym podejściu przełożonych.

Droga do sukcesu organizacji.

Współcześnie, w dobie ciągłych zmian i wyzwań, od organizacji i jej członków wymagana jest ponadprzeciętna elastyczność i otwartość na innowacje. Aby to osiągnąć, pracownicy muszą czuć bezpieczną przestrzeń dla wyrażania swoich opinii, dzielenia się pomysłami i eksperymentowania. Psychological Safety jest więc warunkiem kluczowym dla osiągnięcia sukcesu organizacji, rozumianego jako sytuacja, w której firma przynosi pożądane zyski, jakość produkowanych towarów jest zadowalająca, a przedsiębiorstwo, dzięki dobremu wizerunkowi, cieszy się wiarygodnością i ugruntowaną pozycją na rynku. To koncepcja, która wymaga zaangażowania zarówno pracowników, jak i kierownictwa. Jednakże, gdy zostanie zastosowana w organizacji, przyniesie wiele korzyści, takich jak zwiększenie innowacyjności, poprawa efektywności i redukcja stresu.

Newsletter pracodawcy

Chcesz dostawać informacje o rynku pracy i metodach rekrutacji?  Zapisz się do Newslettera!

    Zapisz się na newsletter!

    Chcesz być na bieżąco z wartościowymi artykułami z zakresu kadr, HR czy rekrutacji?